Bạn Có Lãng Phí Những Điều Này ở Đại Học ?

Ai cũng biết theo học đại học là một quyết định đầu tư quan trọng. Với số đông, đó là vì tấm bằng và một việc làm tốt trong tương lai. Nhưng có không ít bạn trẻ khi đã vào đến giảng đường rồi mà còn mông lung lắm lắm, không biết nên làm gì để có được kết quả tốt nhất.

Một số sai lầm phổ biến

Sai lầm lớn nhất là chỉ chăm chăm vào điểm số. Những bạn này không biết được rằng, sự thành công của một sinh viên đầu tiên là phải có việc làm tương xứng trình độ ngay sau khi tốt nghiệp. Điều này có nghĩa là nếu mình học đại học, thì sẽ không miễn cưỡng chấp nhận một công việc có yêu cầu và mức lương thấp hơn. Môi trường ở đại học khác hoàn toàn với cấp III nên khi quá quan trọng điểm số, năm đầu tiên thường là năm có nhiều cú sốc lớn với những bạn này.

Vào Trường Đại học Kinh tế Tp.HCM cách đây hơn 20 năm, bản thân Ngốc và một số bạn trong lớp đã bị sốc khi có môn bị điểm thấp. Những bạn này hầu hết là các bạn đứng đầu lớp, đầu trường khi còn ở cấp III, vẫn áp dụng cách học gạo bài nhưng nó lại không hiệu quả ở môi trường mới. Có bạn vì quá sốc, phải mất một thời gian dài mới lấy lại được sự cân bằng.

Sai lầm thứ hai là chọn cách học lẻ loi mình ên. Có những bạn quá tự tin vào khả năng của mình nên không đánh giá cao của việc tham gia vào các nhóm. Nhưng các bạn lại không biết một điều rằng khi làm việc nhóm, bạn sẽ phát triển một số kỹ năng khác cho mình, học thêm những điều hay từ người khác. Bạn nghĩ gì khi bạn đi xin thực tập hay xin việc làm, bạn nộp hồ sơ vào công ty của một người bạn trong nhóm mà bạn hay giúp đỡ trong việc làm bài tập nhóm? Bạn thấy mình may mắn?

Bạn có biết vì sao người xưa hay nói “giàu vì bạn, sang vì vợ” ? Làm việc nhóm trong thời gian học đại học là cách tạo dựng các mối quan hệ bạn bè tốt nhất. Học và chơi với nhau lâu, không chỉ tạo dựng được những mối quan hệ bạn bè tốt, mà còn là đối tác tốt. Chi phí của sự tin cậy là rất lớn, và lợi ích của các mối quan hệ lâu dài là như “lâĩ suất kép”.

Và sai lầm thứ ba là không biết phân loại ưu tiên cho các môn học. Các chương trình đào tạo ở các trường đại học thường đưa vào một số môn cơ bản, mà với rất nhiều người sau khi học xong ra trường, không nhớ nó là gì luôn. Chính vì vậy cần tìm hiểu những môn nào cần thiết, bổ trợ cho các môn chuyên ngành mình sẽ học. Rồi ngay cả khi vào giai đoạn chuyên ngành, không phải môn nào cũng cần thiết cho chuyên ngành hẹp và mục tiêu nghề nghiệp của mình.

Vậy làm sao biết được kiến thức hay kỹ năng nào cần ? Một cách tốt nhất là tham khảo các mô tả việc làm trong các tin tuyển dụng, từ LinkedIn hay các website chuyên về tuyển dụng, săn đầu người. Ví dụ một chuyên gia phân tích tài chính ngoài các kiến thức về tài chính, cần có thêm các kỹ năng sử dụng R, Python, hay ít ra là VBA.

Không nên lãng phí những điều gì?

Như đã đề cập ở trên, làm việc nhóm trong trường đại học đem lại nhiều lợi ích, từ trau dồi phát triển các kỹ năng, học hỏi những điều hay từ bạn bè, và quan trọng nhất là hình thành các mối quan hệ tốt lâu dài. Chính vì vậy không nên lãng phí các cơ hội làm việc nhóm. Ngoài ra, các trường đại học đều có các câu lạc bộ đội nhóm, các hoạt động thể thao, văn hóa, công tác xã hội. Việc tham gia các nhóm này như mở thêm một cánh cửa, và đằng sau đó là nhiều cánh cửa khác mà với nhiều người, cho đó là may mắn nhưng thực ra phần lớn là sự lựa chọn và cố gắng của bản thân.

Điều thứ hai mà các bạn sinh viên không nên lãng phí là sự tương tác với các giảng viên. Tâm lý tự nhiên thì giảng viên nào cũng thích sinh viên quan tâm đến môn học mà mình dạy. Vào giai đoạn chuyên ngành, nhiều trao đổi với các giảng viên sẽ gia tăng cơ hội được giới thiệu chỗ thực tập hay việc làm sau này. Bởi vì, phía sau giảng viên nào cũng là một mạng lưới mối quan hệ của riêng họ. Muốn vậy, các bạn cần chủ động hỏi về đề tài mà giảng viên đang nghiên cứu hay hợp tác với doanh nghiệp, nếu may mắn thì có thể có được một chân phụ việc. Bản thân người giảng viên cũng thích hỗ trợ những sinh viên này vì họ biết rằng xác suất thành công của những sinh viên này là cao, sau đó có thể giúp lại cho các thế hệ sinh viên sau này.

Điều thứ ba là hệ thống cựu sinh viên (alumni) và trung tâm hỗ trợ sinh viên hay kết nối doanh nghiệp của trường. Trường nào cũng có một hệ thống danh bạ cựu sinh viên, nhất là những sinh viên thành công, và đây chính là tài sản vô hình của các trường. Trường nào càng có hệ thống cựu sinh viên thành đạt thì giá trị của trường càng cao. Nhiều trường đại học nổi tiếng, có quy định ngầm là bảo vệ thanh danh môn phái, khi người nào đó trong mạng lưới gặp khó khăn thì những người còn lại sẽ hỗ trợ hết mình. Chẳng hạn một người trong mạng lưới vì lý do gì đó bị mất việc, thì sẽ được giúp nhanh chóng tìm được việc làm mới ít nhất là tương đương.

Đây cũng là sự khác biệt khi chúng ta nhìn thấy các chương trình MBA có mức học phí chênh lệch nhau kinh khủng. Có chương trình chỉ vài nghìn USD, nhưng cũng có chương trình lên đến gần 200 nghìn USD như Wharton, Columbia, Haas, Kellogg, Booth, HEC v.v.. Những chương trình MBA đắt xắt ra miếng không chỉ vì danh tiếng của chương trình, bằng cấp, mà quan trọng hơn là hệ thống alumni và những người bạn học cùng khóa. Thử hình dung trong cùng khóa học, đa phần những người này là những quản lý cao cấp hay chính trị gia, sau hơn một năm học và làm việc nhóm với nhau, khi quay lại công việc thì sẽ thuận lợi hơn cho họ, cả cá nhân và công việc biết dường nào. 

Theo một chương trình đại học hay sau đại học là một quyết định đầu tư quan trọng vì chi phí thực phải bỏ ra và cả chi phí cơ hội là không hề nhỏ. Ở mỗi mức đầu tư, chương trình và trường đại học sẽ mang lại những giá trị hữu hình và vô hình. Hữu hình đó là cơ sở vật chất, uy tín bằng cấp, chất lượng chương trình. Còn các giá trị vô hình thì người học cần biết để khai thác tối đa từ mạng lưới cựu sinh viên, bạn bè cùng khóa, mạng lưới của giảng viên. Nếu biết khai thác hết, các giá trị này sẽ như là đòn bẩy, giúp người học đạt được những mục tiêu trong cuộc sống và công việc một cách thuận lợi hơn rất nhiều.

#Chàng-Ngốc-Già.
https://changngocgia.substack.com
https://www.facebook.com/changngocgia
https://anchor.fm/changngocgia